Veel mensen, vooral wanneer ze wat assertiever zijn, lijken precies te weten wat ze willen. Ze gaan ervoor en doen gewoon. Toch blijkt uit cijfers dat het overgrote deel van de mensen bijvoorbeeld niet gelukkig is in hun werk en veel relaties en huwelijken stranden omdat het toch niet is wat paste. Dus hoe kom je er dan achter of je wel echt goed weet wat je wil in het leven, op de vlakken van werk, relatie en vriendschappen bijvoorbeeld?
Ken jezelf
Het begint bij het echt kennen van jezelf! Wie ben je nu echt? Niet wat je moet zijn voor je werk, niet wie je moet zijn bij je vrienden omdat je anders misschien niet geaccepteerd wordt. Pak een vel papier en ga eens opschrijven wat je in jezelf herkent. Ben je inderdaad assertief of juist niet? Wat doe je graag? Ben je creatief of juist heel goed in structureel en cognitieve taken? Waar word je blij van en waarvan absoluut niet? Welke eigenschappen heb je waar je trots op bent? Welke zou je liever niet hebben? En wat maakt dat je dat liever niet zou zijn? Ben je zorgzaam of empathisch of een harde werker en geef je niet snel op? Waar heb je behoefte aan en wat niet?
Geef jezelf de tijd om dit te doen. Het is lastiger dan je denkt en heeft gewoon tijd nodig. Het kan makkelijk een paar weken of misschien wel maanden duren voordat je daarin wat op papier hebt staan. Net als met alles en met alle volgende stappen. Leg het papier af en toe een paar dagen weg en kom er dan later weer op terug, vul het aan of verduidelijk sommige punten. Vraag je vrienden en familie hoe zij je zien en kijk of je je daarin herkent. Het hoeft niet waar te zijn namelijk maar het kan je wel verder helpen. Ben je zoals zij je zien of niet en zou je eigenlijk liever anders overkomen maar verstop je die kanten? Waardoor wil je die kanten verstoppen? Zit er bijvoorbeeld angst dat ze je niet zullen accepteren? Die inzichten kunnen je helpen om jezelf beter te begrijpen en de angsten aan te gaan.
Ik ben niet zo’n grote fan van labeltjes plakken, helemaal niet als het gaat om de (geestelijke) gezondheidszorg, maar soms kan ook dat wel inzicht geven. Er bestaan bijvoorbeeld persoonlijkheidstests online* die je zou kunnen doen en die je inzichten zouden kunnen geven en je ook vooral het gevoel kunnen geven dat je niet gek of raar bent of dat er iets mis met je zou moeten zijn. Bedenk wel altijd dat iedereen anders is. Niet alles hoeft op jou van toepassing te zijn en je hoeft je dus ook niet te gedragen naar je uitslag. Als je uitslag zegt dat je het liefst alleen op je kamer een boek leest, maar je houdt niet zo van boeken en gaat het liefst met een groep vrienden erop uit, blijf dat dan vooral doen!
Je zult merken dat het in het begin echt lastig is om dingen op papier te krijgen. Geen stress, dat is heel normaal. Neem de tijd en laat het lopen zoals het loopt. En een extra tip: als je dit hebt gedaan, herhaal het nog eens over een half jaartje, of een jaartje. Kijk eens of je behoeften veranderd zijn en of je andere dingen belangrijk vindt, of je eigenschappen ontwikkeld hebt die je eerst niet opgevallen waren.
Wat ik wil...
De dingen die je in je leven wilt hebben, zullen altijd aansluiten op wie jij bent. Als je jezelf goed kent, zullen de andere aspecten in je leven zoals werk, relatie en vriendschappen, beter aansluiten bij wie jij bent en waar je behoefte aan hebt. Je kunt dit dus in gedachten houden als je de volgende vellen papier pakt en de oefeningen gaat doen die hieronder staan beschreven. Je kunt focussen op een die je op dit moment misschien zou willen veranderen. Of je kunt ze allemaal doen, wat heel interessant is, geloof me! Vooral als je niet helemaal zeker weet of je helder hebt wat je wilt, zou ik je aanraden om 3-6 vellen papier te pakken en ze allemaal te doen. Ik zal in de loop van de uitleg, vertellen waarom dat is.
De oefening is vrijwel hetzelfde als eerder beschreven over jezelf leren kennen. Pak twee vellen papier voor elk van de gebieden in je leven: werk, relatie, vriendschap. Schrijf op het eerste wat je wilt. Geef jezelf weer de tijd, het hoeft niet in vijf minuten af, dat kan ook niet. De eerste keer dat je dit doet, zal je beschrijving misschien nog heel vaag zijn. Dat is logisch. Het is de eerste keer dat je hier zo bewust mee aan de slag gaat en pas als je over een paar maanden dezelfde oefening doet, zul je merken dat je er meer gedetailleerde invulling aan kan geven. Je zult daar de verdieping vinden en steeds specifieker kunnen benoemen wat je echt wilt.
Om je op weg te helpen per gebied een aantal vragen en tips. En als je merkt dat je het heel lastig vindt om op te schrijven wat je wel wilt, gebruik dan het tweede vel en schrijf op wat je absoluut niet wilt. Dit is vaak makkelijker en kan je helpen om inzicht te krijgen in wat je dus wel zou willen.
Werk:
Als je wilt beginnen met het vel dat je werk gaat invullen, probeer eerst alle bestaande beroepen los te laten. Ga niet denken: ‘dit kan niet want dat bestaat niet’. Geef jezelf alle ruimte en beperk jezelf niet door wat je op dit moment weet dat mogelijkheden zijn. Schrijf op welke taken je wilt doen. Hoe moet je werkplek eruitzien? Licht, donker, open ruimte of juist aparte kantoortjes? Met welk soort mensen wil je graag werken? Hoeveel uren wil je werken? Wat moet werk je opleveren? Financieel maar ook zeker op andere gebieden.
Relatie:
Of je een relatie hebt of nog niet, je kunt ook deze oefening doen en kijken wat je nu echt graag wilt. Wat is voor jou belangrijk? Denk aan de hele duidelijke aspecten als wil je wel of geen kinderen, wat voor soort relatie zoek je? Roker of niet, drugs gebruik of niet, dezelfde keuzes wat betreft eten (vlees, vegetarisch of veganistisch)? Is dat belangrijk voor je of misschien minder relevant? Maar denk ook aan hoe belangrijk het voor je is om gevoel te kunnen uiten en bespreken, hoe belangrijk open communicatie is. En ben je dat zelf dan ook? Je wilt eerlijke communicatie maar ben jij altijd eerlijk? Ja? Maar je gaat wel conflicten uit de weg? Zeg je dan eerlijk wat er is? Geef je jezelf daarmee de ruimte en de waarde die je verdient om te mogen uiten wat er in jou speelt en wat je behoeften zijn? Of spaar je de ander liever om de vrede te bewaren maar zet je jezelf daarmee aan de kant? Verder kun je denken aan wat je zelf graag doet en wilt blijven doen, lezen, creatief bezig zijn, wandelen, sport. Is het belangrijk dat je partner daarin kan aansluiten? En tot op welke hoogte is dat belangrijk? Moet je partner net zo gek zijn van klimmen als jij of kan het ook dat je eens in de zoveel tijd samen naar een klimhal gaat en de rest alleen gaat. Hoe belangrijk is intimiteit en wat verwacht je daarvan? Welke eigenschappen zie je graag in je partner en welke levensstijl wil je graag zien en zelf kunnen leiden. Welke sfeer vind je belangrijk in je relatie en hoe ziet dat er dan uit? Kun je voor elk van de puntjes heel duidelijk opnoemen of opschrijven wat dat voor jou betekent?
Vriendschappen:
Heb je de vrienden die je nodig hebt? Wat zie je terug in je vrienden dat je wel of niet wilt? Zijn er dingen die je mist en graag in een vriendschap zou willen hebben? Zijn er dingen die je van al je vrienden verwacht? Welke eigenschappen zou je graag zien? Wat voor soort mensen moeten het zijn? Hoe vaak wil je contact hebben? Hoe belangrijk is dat voor je? Wat wil je kunnen doen en/of bespreken met je vrienden? Moeten ze altijd helemaal begrijpen of is het al genoeg en waardeer je dat ze er voor je zijn zonder te oordelen?
Vergelijk de drie gebieden eens. Wat valt je op? Ook dat kan je inzichten geven en kan zorgen voor aanvulling op elk van de gebieden. Herhaal de oefening wanneer je de behoefte voelt. Ga opnieuw kijken of alles nog klopt voor je en of er misschien diepere betekenis gegeven kan worden aan bepaalde punten.
Het kan bovendien heel spannend zijn om de bovenstaande oefeningen te doen. Misschien kom je erachter dat je totaal verkeerd werk doet, dat helemaal niet bij je past. Of je komt erachter dat je sommige dingen in je relatie of vriendschappen niet meer of juist wel wilt. De gedachte dat het moet veranderen, kan heel spannend zijn. Dat is het ook hoor. Het helpt om erover te praten. Zeker als het gaat om je relatie en vriendschappen, is er niks zo goed als het met de persoon erover te hebben. Geef aan wat je behoefte is en vraag of ze met je mee willen denken hoe daar invulling aan gegeven kan worden.
“Waar een wil is, is een weg”. Als je echt wilt wat je hebt opgeschreven, kun je daar ook komen. Het is niet gek, het is niet onbereikbaar. Dus vooral heel veel plezier met de ontdekkingstocht, vergeet niet te zien dat je groeit en ontwikkelt en ben trots op wat je bereikt!
Als je de oefeningen gaat doen, ben ik wel heel benieuwd wat het voor je gedaan heeft. Dus als je het met me wilt delen, heel graag. Of als je wilt dat ik met je meekijk en samen door de fasen loop of wil je praten over de eventuele veranderingen, laat het me weten. Dat kan via het contactformulier of naar [email protected]
* bijvoorbeeld de MBPI die je gratis kunt doen op 16personalities.com